‘Mensen op weg helpen, zodat ze weer rustig kunnen slapen’
Hoe zorg je ervoor dat inwoners een plek hebben waar ze makkelijk binnen kunnen lopen met hun (sociaal-)juridische vraag? Waar verschillende instanties bij elkaar zitten en, als het nodig is, naar elkaar kunnen doorverwijzen? In Hengelo is zo’n plek, de bibliotheek. Aan het woord zelfstandig sociaal raadsvrouw Veronika Trifunovic (RechtIn Twente). Ze participeerde in één van de drie pilots van het project ‘Sociaal juridische Hulp om de hoek’. De andere twee pilots vonden plaats in Venray en Heerenveen en omgeving.
Veronika werkte eerder bij Bureau Sociaal Raadslieden, ondergebracht bij sociaalwerkorganisatie Wijkracht. Door bezuinigingen is de dienstverlening in 2020 stopgezet, wat betekende dat er geen sociaaljuridische dienstverlening in de gemeente meer aanwezig was. Ze is als zelfstandige in het ontstane gat gesprongen en biedt nu het juridische spreekuur in de bibliotheek aan. Dit spreekuur bestond al voor de start van de pilot en had al enige bekendheid.
Wat was het doel van het project ‘Sociaal Juridische Hulp om de Hoek’?
‘Het project bestond uit drie pilots in verschillende gemeenten. Het ging om het versterken van het aanbod van en de samenwerking tussen de dienstverleners aan de voorkant van het sociaal domein om zodoende de inwoners met een hulpvraag beter te helpen.’
Hoe help je de inwoners dan?
‘We zitten in de bibliotheek Hengelo Stad op het Ontwikkelplein en per april 2023 ook in de bibliotheek Hasseler es. Dat is heel laagdrempelig om binnen te lopen, dat helpt. Op drie dagen in de week kunnen inwoners van 10 tot 13 uur terecht met hun vragen. Soms moeten ze even wachten, maar dat hebben ze ervoor over. We luisteren, hebben aandacht en helpen met vooral juridische vragen, maar er is ook ander aanbod.’ Dat andere aanbod bestaat onder andere uit het Informatiepunt Digitale Overheid (IDO), de Brievenhulp, de Cliëntenraad Minima en Wmo en het Servicepunt Vrijwilligers. En inwoners kunnen er ook terecht als ze hulp nodig hebben bij het invullen van formulieren of bij het uitleggen van brieven.
Veronika Trifunovic, geregistreerd Sociaal Juridisch Dienstverlener
Als mensen naar het spreekuur willen komen, hebben ze een verwijzing nodig?
‘Nee hoor, dat is niet nodig. We zien wel dat de meeste mensen die voor het eerst komen zijn verwezen door iemand uit het netwerk. Dat kan de gemeente zijn, zij zijn het eerste aanspreekpunt, maar ook een sociaal werker van Wijkracht, het UWV of de huisarts. Vanuit de gemeente zijn het de medewerkers van het zorgloket, Wmo-consulenten, schuldhulpverleners. Kortom, iedereen die werkzaam is binnen het sociaal domein.
Daarnaast valt op dat de mond-tot-mond reclame is toegenomen waardoor de doelgroep ons ook zelf beter weten te vinden. Het spreekuur bestond hier al, maar door het landelijk project konden we het werk uitbreiden en dat is fantastisch.’
‘De meeste mensen komen niet met één vraag. Het is vaak multi-problematiek. Kijk, ik pak het juridische op, maar er staat niet voor niets een S voor SJD: dus ik heb ook echt oog voor die andere vragen en problemen. Dan verwijs ik de mensen door, het liefst door een warme verwijzing. Dat kan op het Ontwikkelplein zijn, maar het kan ook zijn dat ik bel met een hulpverlener zoals een sociaal werker, buurtbemiddelaar of een schuldhulpverlener van de gemeente’.
Wat heb jij van het project geleerd?
‘Voor mij is het meer bewustwording. Dat sociaal raadsliedenwerk echt een noodzaak is, het is geen verborgen luxe. Eigenlijk zou iedere gemeente een voorziening moeten hebben waar hun inwoners terecht kunnen met (sociaal-) juridische vragen en problemen. Waar ze op een laagdrempelige manier binnen kunnen lopen. En die hulp zou kosteloos moeten zijn.
Vanuit jouw ervaring, wat zou je gemeenten mee willen geven?
‘Wet- en regelgeving is complex en wordt steeds complexer. Dat betekent dat de gemiddelde inwoner een hele zoektocht moet maken om een antwoord op zijn vraag te krijgen. Dat is niet makkelijk, zeker niet omdat niet iedereen even zelfredzaam is. In het kader van robuuste rechtsbescherming is het des te meer noodzakelijk dat er laagdrempelige en kosteloze voorzieningen zijn voor kwetsbare burgers. Zet de POK-middelen daadwerkelijk in voor versterking van sociaal raadslieden of andere voorzieningen die ook dit soort werk doen. Jammer genoeg is het geld niet geoormerkt, maar ik hoop oprecht dat de middelen worden gebruikt waarvoor ze zijn bedoeld.’
Tot slot, wat is het waarom jij dit werk bent gaan doen?
‘Dat is gewoon de drive. Wat we met z’n allen hebben als je in dit werkveld zit: mensen op weg helpen zodat ze niet uitvallen en weer rustig kunnen slapen. Dat verder helpen geeft veel voldoening. Als jurist vind ik het ook altijd een uitdaging om de mazen in de wet op te zoeken. Hoe groter en complexer het probleem, hoe meer ik dat een uitdaging vind en een weg probeer te zien en te vinden. Daarnaast vind ik het leuk om zaken uit te zoeken en in goede banen te leiden. Die twee dingen versterken elkaar.’
De top drie van Veronika voor gemeenten
- Onderzoek wat het aanbod is in jouw gemeente, gebruik de POK-middelen en zet een goed netwerk op.
- Zorg voor laagdrempelige en kosteloze voorzieningen.
- Besteed aandacht aan communicatie met je netwerkpartners: ontmoet elkaar, weet wie wat doet.
Lees meer