Tienermoeders besproken in AO Tweede Kamer

Op 9 maart vond in de Tweede Kamer de AO Maatschappelijke Opvang plaats. Zie oa tweets #AOMO
In de aanloop naar dit debat deed JSO onderzoek en publiceerde in opdracht van staatssecretaris Martin van Rijn het Rapport Voorlichting, hulp en opvang aan tienermoeders in beeld over de preventie van tienerzwangerschap en de ondersteuning van tienermoeders. Zie relevante toelichting op de website van Actiz . In de bijlage onder aan dit artikel vindt u de notitie verkort.

Hier vindt u het JSO-rapport en de Kamerbrief Maatschappelijke Opvang. Ondertussen hebben Siriz en JSO het initiatief genomen voor een landelijk prgramma voor preventie van en ondersteuning en zorg bij (onbedoeld) jong ouderschap.

Uit het rapport Voorlichting, hulp en opvang aan tienermoeders in beeld blijkt dat er veel dingen goed geregeld zijn in Nederland met betrekking tot tienermoeders. Er is een landelijk beschreven en overdraagbaar preventief aanbod. Er is landelijk genoeg aanbod in keuzebegeleiding bij onbedoelde zwangerschap en voor (aanstaande) tienermoeders is ambulante hulp beschikbaar, zowel op landelijk als op lokaal niveau.

In de opvangvoorzieningen werkt men met beschreven methodes waarbij aandacht is voor belangrijke ondersteuningsthema’s en op landelijk niveau is voldoende expertise beschikbaar om het veilig opgroeien van tienermoeders en hun kind te bevorderen.

Maar uiteraard zijn er ook aandachtspunten. Deze hebben bijvoorbeeld betrekking op het beter verspreiden en delen van de kennis die er is, het leveren van integrale hulp op maat, het zichtbaarder maken van het aanbod dat er is, het meer evidence based werken en het kunnen inzetten van ervaringdeskundigheid.

Uit het rapport blijkt dat geen conclusies getrokken kunnen worden over het bereik van de ambulante hulp en opvang, omdat hiervoor bij de bevraagde instellingen en koepelorganisaties onvoldoende gegevens bekend zijn.

Wanneer onbedoeld zwangere tieners of tienermoeders hulp nodig hebben bij opgroei- en opvoedproblematiek of bij het zelfstandig kunnen participeren, kunnen zij terecht bij gemeenten op basis van de Wmo 2015 en de Jeugdwet. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het bieden van passende ondersteuning en jeugdhulp. Daarmee kunnen tienermoeders in alle gemeenten zich ergens melden met hun hulpbehoefte, waarna er gekeken wordt welk aanbod het beste aansluit bij de hulpvraag.

Juist op lokaal niveau kan, samen met de jonge moeder, het best bezien worden wat het sociale netwerk kan bijdragen aan het welzijn van moeder en kind. Op lokaal niveau kunnen zaken zoals huisvesting, onderwijs en arbeid ook het meest integraal worden bekeken.

Sociaal Werk Nederland (voorheen: de MOgroep) ziet dit als een op het lijf van wijkteams geschreven opdracht: in wijkteams komt als het goed is alle expertise samen die nodig is voor integrale ondersteuning van jonge ouders/tienermoeders/vaders. 

Punten om op te pakken; het ontwikkelen van een kennisdossier, meer gebruik te maken van ervaringsdeskundigen, het doorontwikkelen van methodieken, waar mogelijk het evidence based maken van richtlijnen en het delen van kennis via bijeenkomsten. De beweging van het bevorderen en beschikbaar stellen van de kennis in de lokale zorgstructuur, inclusief het opleiden en trainen van lokale professionals was al eerder ingezet en loopt nu door. Hiermee wordt invulling gegeven aan de aandachtspunten uit het JSO rapport die aansluiten bij de rol en verantwoordelijkheid van het Rijk. Uiteraard blijft de voorlichting voor specifieke risicogroepen ook doorgaan, al dan niet in het bredere kader van seksuele gezondheid.

Dit rapport wordt onder de aandacht gebracht bij gemeenten en de VNG wordt gevraagd de relevante punten uit het rapport te betrekken bij het kwaliteitskader maatschappelijke opvang.

Korte film Jonge Moeder project Enschede. In deze korte film komen de Jonge Moeder groepen van Alifa (Welzijn) en Jarabee (Jeugdzorg) aan bod. Samen werken deze organisaties aan een toekomst voor jonge tienermoeders.

Zie hier de serie Vier handen op één buik, waarbij Bekende Moeders een poging doen om tienermoeders enigszins te helpen hun leven in de rails te krijgen. Sociaal werk is een vak, zo blijkt al te zeer.