Voor oudere of zieke die geestelijk in de knel zit, is er nu een luisterend oor aan huis
Wie ziek is, of oud, en met zingevingsvragen zit, krijgt een gesubsidieerd luisterend oor. Om ervoor te zorgen dat ze ‘existentieel niet meer eenzaam zijn’.
Karin Seijdell is geestelijk verzorger, en dat is een bijzonder vak. Het is een vorm van hulpverlening, maar niet een die gericht is op het oplossen van problemen. “We hebben de twijfelachtige eer gespecialiseerd te zijn in onoplosbare problemen.”
Seijdell werkt in een betrekkelijk nieuwe tak van de geestelijke verzorging: ze komt bij de mensen thuis. Minister Hugo de Jonge (CDA, volksgezondheid en welzijn) heeft een kleine veertig miljoen uitgetrokken voor het opzetten van de geestelijke verzorging aan huis. Die is vooralsnog bedoeld voor vijftigplussers en voor ernstig zieken en hun familie. Maar vanuit de Tweede Kamer kwam er al het verzoek dit uit te breiden naar asielzoekers, studenten en jongeren met ernstige problemen. En uiteindelijk moet iedereen er aanspraak op kunnen maken.
Vorig jaar hebben de geestelijk verzorgers 12.000 gesprekken gevoerd met 3000 ouderen en zwaar zieken. Door de subsidie hoeven die daarvoor niet te betalen. Bij de beroepsvereniging hebben zich tweehonderd extra geestelijk verzorgers aangemeld.
Niet handelen maar luisteren
Karin Seijdell praat bijvoorbeeld regelmatig met een vrouw die verwachtte te overlijden, maar weer beter werd en nu niet weet wat ze aanmoet met de onverwachte tijd. Seijdell is benaderd door een oudere die bang is voor de dood en niemand heeft om daarover te praten. Ze heeft gesprekken met een ernstig zieke vader die niets meer kan en zich een nutteloze vader voelt, die vragen heeft over zijn identiteit.
Met die vragen over zingeving en levensbeschouwing moeten mensen in de optiek van de minister in eerste instantie naar hun omgeving: familie en vrienden. Maar als wethouder in Rotterdam constateerde De Jonge al dat die mensen vaak ontbreken, zeker bij ouderen. Of dat ze het gevoel hebben er alleen voor te staan op scharnierpunten in hun leven.
In Rotterdam kwam De Jonge met een actieprogramma tegen eenzaamheid, in Den Haag met een actieprogramma voor de geestelijke verzorging aan huis. Ook dat moet helpen bij het bestrijden van eenzaamheid. Want geestelijk verzorgers komen weliswaar niet met oplossingen, ze kunnen er wel, zoals Karin Seijdell het zegt, voor zorgen dat mensen ‘existentieel niet meer eenzaam zijn’, door hun gevoelens te delen met een professional die niet handelt, maar luistert. Er zijn wel-eens mensen die na een serie van die gratis gesprekken uit eigen beweging naar een cursus gaan, of die zich melden voor vrijwilligerswerk. Maar doel is dat niet. ‘Er is weer iemand die weet hoe ik heet’, concludeerde een letterlijk alleenstaande vrouw opgelucht na een aantal gesprekken.
Lees verder op de website van dagblad Trouw; en zie het artikel over geestelijk verzorging op onze website.